Zούμε σε μία εποχή που η λέξη αύξηση φαίνεται να προσδιορίζει σχεδόν τα πάντα (ουπς, όχι τους μισθούς) στην καθημερινότητα και τη ζωή μας γενικότερα. Πηγαίνεις στο σούπερ μάρκετ, τη βρίσκεις μπροστά σου. Σταματάς στο βενζινάδικο, να την πάλι απέναντί σου. Βγαίνεις για φαγητό, κάθεται πλάι σου. Μπαίνεις να κλείσεις εισιτήρια για να ταξιδέψεις για παράδειγμα εδώ δίπλα στη Ρώμη και το πήγαινε-έλα κοστίζει, όσο κόστιζε πριν μερικά χρόνια το να πας στο Παρίσι ή στη Μαδρίτη. Τα αεροπορικά εισιτήρια γνωρίζουν κάθετη αύξηση στις τιμές τους κι αυτό δεν είναι κάτι που συμβαίνει μόνο εδώ στην Ελλάδα, αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο.

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η εξειδικευμένη εταιρεία αναλύσεων Cirium (και αφορούν μετρήσεις που έγιναν μέχρι και τον φετινό Φεβρουάριο), η μέση τιμή για τα αεροπορικά εισιτήρια σε περισσότερους από 600 από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς διεθνώς παρουσίασε αύξηση κατά 27,4% σε ετήσια βάση το Φεβρουάριο, σηματοδοτώντας τον 15ο συνεχόμενο μήνα με διψήφιο ποσοστό ανόδου. Πρόκειται για άνοδο σε υπερδιπλάσιο επίπεδο σε σχέση με τα επίπεδα πληθωρισμού σε μεγάλες οικονομίες, όπως οι ΗΠΑ και η Ευρώπη.

Όπως φαίνεται από τα στοιχεία της Cirium, για μια υπερατλαντική πτήση από το αεροδρόμιο του Χίθροου στο Λονδίνο προς το JFK στη Νέα Υόρκη το Φεβρουάριο η μέση τιμή οικονομικής θέσης κινήθηκε στα 434 δολάρια, αυξήθηκε δηλαδή κατά 23% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019, πριν την πανδημία. Ταυτόχρονα, η αντίστοιχη μέση τιμή για πτήσεις από τη Νέα Υόρκη προς τη Σιγκαπούρη παρουσίασε αύξηση κατά 45% και από το Ντουμπάι προς τη Φρανκφούρτη κατά 51%.

Τα αίτια της αύξησης

Λίγο-πολύ είναι εκείνα που φαντάζεσαι: από τη μία, η αύξηση των τιμών των καυσίμων και από την άλλη, το γεγονός ότι οι περισσότερες αεροπορικές εταιρείες επαναφέρουν με αργό ρυθμό σε πλήρη λειτουργία όλα τα δρομολόγια τους και παράλληλα, επαναφέρουν όλους τους εργαζόμενούς τους και πάλι στη θέση τους, μετά τη στάσιμη περίοδο των ετών της πανδημίας και των lockdowns.

Είναι σαφές προφανώς ότι επειδή ο κλάδος των αεροπορικών ταξιδιών ήταν από τους μεγάλους χαμένους (με συσσωρευμένες ζημιές 200 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΙΑΤΑ) από την υγειονομική κρίση που χτύπησε τον πλανήτη πριν από τρία χρόνια, ήδη από πέρυσι έχει ξεκινήσει ένα ρεφάρισμα. Η πλειοψηφία των εταιρειών προσπαθούν να βγουν μπροστά και να συνέλθουν από τη ζημιά που προκάλεσε η πανδημία, αυξάνοντας τις τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων – στην Αμερική υπάρχει όρος γι’ αυτό: το φαινόμενο του greedflation (του πληθωρισμού της απληστίας). Ένας ακόμα επιβαρυντικός παράγοντας για τις αμερικάνικες αεροπορικές εταιρείες, όπως διασαφηνίζεται στο Cirium είναι το ισχυρό δολάριο.

Παρ’ όλα αυτά, έχουμε υψηλή ζήτηση

Κι ενώ μιλάμε για τεράστιες αυξήσεις στις τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων, η αύξηση αυτή δεν μεταφράζεται και σε μείωση της ζήτησης για ταξίδια. Ίσα-ίσα που ακόμα και έτσι, ο κόσμος που παρέμεινε εγκλωβισμένος για περίπου μία διετία ταξιδεύει με ακόμα μεγαλύτερη συχνότητα συγκριτικά με την περίοδο πριν την πανδημία και ως εκ τούτου, τα κέρδη των αεροπορικών εταιρειών έχουν εκτιναχθεί διεθνώς. Είναι ενδεικτικό ότι από τα στοιχεία της FactSet διαπιστώνεται ότι μέσα στο 2022 τα κέρδη των δέκα κυριότερων αεροπορικών εταιρειών παγκοσμίως εκτινάχθηκαν στα 6,3 δισ. δολάρια, μετά τις ζημιές ύψους 40 δισ. δολαρίων τα δύο προηγούμενα χρόνια. Εκτίναξη που συνεχίστηκε και μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2023.

Συγκεκριμένα, η American Airlines ανακοίνωσε αυξημένα έσοδα κατά 37%, σε επίπεδα ρεκόρ, με κέρδη 10 εκατ. δολαρίων, ενώ η γερμανική Lufthansa το πρώτο κερδοφόρο πρώτο τρίμηνο εδώ και τρία χρόνια στα 791 εκατ. ευρώ. Με τη σειρά της, η μητρική της British Airways, γνωστοποίησε κέρδη ύψους 7,9 εκατ. στερλίνων και τέλος, η Air France-KLM ότι κατάφερε να αποπληρώσει μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα όλη τη χρηματική βοήθεια που είχε λάβει από το γαλλικό κράτος κατά την πανδημία.