Γράφει η Αγγελική Μπαλτσιώτη

Ύστερα από μια σύγχρονη «Οδύσσεια» 8 ημερών που τράβηξε την παγκόσμια προσοχή, το σκάφος έρευνας και διάσωσης Aquarius έφθασε στο λιμάνι της Βαλένθια της Ισπανίας. Για μία εβδομάδα και κάτι, 629 άνδρες, γυναίκες και παιδιά, βρίσκονταν στην Κεντρική Μεσόγειο αφού είχαν αφεθεί από το διασωστικό πλοίο, ενώ η γειτονική Ιταλία και Μάλτα αρνήθηκαν να τους δεχτούν. Με μοναδική επιλογή να αποβιβαστούν τελικά στην Ισπανία, η οποία βρίσκεται 1,300 χλμ. μακριά, οι επιζώντες, μεταξύ των οποίων έγκυες γυναίκες, τραυματισμένοι και ασθενείς, υπέφεραν στη θάλασσα σε άσχημες καιρικές συνθήκες.

Η σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Πρόσφυγα,18 χρόνια μετά την υπογραφή της, έρχεται αντιμέτωπη με χιλιάδες πρόσφυγες που είναι αναγκασμένοι να εγκαταλείψουν τις εστίες τους από το Ιράκ και τη Συρία ως το Νότιο Σουδάν και το Μπαγκλαντές. Τα δύο τελευταία χρόνια όμως έχουν χάσει τη ζωή τους ή αγνοούνται στα νερά του Αιγαίου πάνω από 500 πρόσφυγες και μετανάστες, στη Μεσόγειο. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για το 2017, σχεδόν 47.000 αιτούντες άσυλο παραμένουν παγιδευμένοι στην Ελλάδα λόγω του κλεισίματος της Βαλκανικής οδού και της εφαρμογής της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας. Μέσα στο 2017, 29.716 άνθρωποι έφτασαν στη χώρα μέσω θαλάσσης από την Τουρκία, ενώ το 2016 ο αριθμός τους έφτανε τους 173.450. Ωστόσο, η Ελλάδα συνέχισε να αποτελεί ένα από τα βασικά κεντρικά σημεία εισόδου στην Ευρώπη για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Μέχρι το τέλος του 2017, 684 άτομα επαναπροωθήθηκαν από τα νησιά στην Τουρκία και 1.485 άτομα συνολικά από τότε που η συμφωνία μπήκε σε εφαρμογή.

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες , που δημοσιεύτηκε στις 19 Ιουνίου 2017 παρουσιάζει ότι το 2016, υπήρχαν 65,6 εκατομμύρια αναγκαστικά εκτοπισμένοι παγκοσμίως, σχεδόν 300.000 περισσότεροι από την προηγούμενη χρονιά. Από αυτούς, σημαντικό αριθμός δηλαδή τα 22,5 εκατομμύρια είναι πρόσφυγες.

Η Παγκόσμια Ημέρα Πρόσφυγα καθιερώθηκε πρώτη φορά το 2000 με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, να τιμάται κάθε χρόνο στις 20 Ιουνίου και στα 54 χρόνια ύπαρξής της έχει ήδη τιμηθεί δύο φορές με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Αρχικά, αυτή η συνθήκη αφορούσε τους Ευρωπαίους που είχαν μείνει άστεγοι εξαιτίας του Β’Παγκοσμίου Πολέμου και σήμερα καθίσταται πιο απαραίτητη από ποτέ!